Çeşitli dinleri bünyesinde barındıran, gelişip yayılmaların yaşandığı Aksaray ilimizde özellikle İslamiyet ve Hıristiyanlık dönemlerine ait her biri kendi dalında bir şaheser olan pek çok tarihi eserler mevcuttur. Bunların arasında yer alan Eğri Minare 1221–1236 yılları arasında yapılmış ve geçen zaman sürecinde yaklaşık 27 derece eğilmiş İslamiyet dönemine ait bir Selçuklu eseridir.
Şamlı Mahallesi, Nevşehir caddesi üzerinde, kendi adını alan sokağın karşısında yer alan minare, eğri olmasından dolayı halk arasında “Eğri Minare”, tuğlalarının kırmızı olmasından dolayı da “Kızıl Minare” olarak tanınmaktadır (Şekil 3). Yapı, yayınlarda ise genellikle “Kızıl Minare” ismiyle tanıtılmaktadır. Kitabesi günümüze gelemeyen minare, mimari ve süsleme özelliklerinden hareketle I. Alâeddin Keykubad dönemine (1220–37) tarihlendirilmektedir.
Tarihi belirlenemeyen ve birçok tamir geçirmiş olan minarenin külahı da bu tamirlerden birine aittir. Kaide ve pabuç kısmının orijinal şekli, farklı dönemlerde yapılan tamirler nedeniyle bozulmuştur. 1970– 1971 yıllarında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yaptırılan onarımda, daha önce zeminde iki sıra olan taş kısım bugünkü seviyeye yükseltilmiş ve daha fazla eğilerek yıkılmasını önlemek amacıyla, gövdenin üst bölümü çember içine alınarak çelik halatlarla gerilmiştir. Bugün eğik ve harap olan minare kullanılmamaktadır. Minarenin yüksekliği yaklaşık 35–36 m. civarındadır ve yaklaşık 27 derece eğilmiş durumdadır. Yapının daha fazla zarar görmemesini engellemek için önünden geçen Nevşehir Caddesi 1995 yılında İl Trafik Komisyonu tarafından trafiğe kapatılmıştır. Minarenin mimari özellikleri hakkındaki daha ayrıntılı bilgiler Görür (2002), Bakırer (1971), Konyalı (1775)’den edinilebilir.
Eğri Minare’ye Nasıl Gidilir?
Aksaray il merkezinde bulunan Eğri Minare Aksaray Meydanından yürüme ile yaklaşık 400 metre mesafededir. Bulunduğu sokak trafiğe kapalı bir alan olmasından dolayı aracınızla Eğri Minare’nin olduğu sokağa giremezsiniz.
Kaynak : EĞRİ MİNARENİN ZAMANSAL DAVRANIŞLARININ İZLENMESİ T. BAYRAK, H. M. YILMAZ, M. AKKÖSE
