Çelebi Sultan Mehmet Cami 1414 yılında Sultan I. Mehmet tarafından Osmanlı İmparatorluğunun kurulduğu bölge olan Bilecik’in Söğüt ilçesi sınırlarında yapılmış bir tarihi Osmanlı Camisidir. Bazı kaynaklarda Caminin Osmanlı Devletinin kurucusu Osman Beyin oğlu 2. padişah Orhan Bey tarafından yapıldığı yazmaktadır.
1414 yılında başlanan inşaatı 1420 yılında tamamlanmıştır. Caminin en önemli özelliği Osmanlı mimarisinde kullanılan kubbeli yapıların ilki olmasıdır. Dikdörtgen görünümünde 12 kubbeye sahip Çelebi Sultan Mehmet Cami II. Abdülhamit döneminde onarılmış ve genişletilerek bazı değişikler görmüştür.
İlk yapıldığı görünümünden izleri barındıran Çelebi Sultan Mehmet Caminin günümüzdeki görünümü daha çok Sultan II. Abdülhamit döneminde yapılan onarımlar sonucu ortaya çıkmıştır. Yapıldığı ve kullanılmaya tarih olan 1420’den 1876 yılına kadar 456 yıl boyunca hizmet vermiş ayrıca çeşitli padişahların döneminde onarımlardan geçmiş olmasına rağmen 1876 yılında büyük bir onarım ve değişiklik yapılmıştır.
1876 yılında mimar Üsep Kalfa tarafından yeniden inşa edilen caminin yapımında yine hazırda bulunan minare kaidesinden esinlenilmiştir. Eski camiden kalmış bu minare kaidesinin genel anlamda cami ortasında kalması nedeniyle yapılan bu onarım sonucu caminin genişletildiği anlaşılmaktadır.
Camide bulunan 12 küçük kubbe 6’şar sütun ile desteklenmiş, ana kubbeyi ise 4 sütun taşımaktadır. İç kısımda bulunan kemerlerden pandantif tekniği ile geçilen kubbelerin ortada bulunanı daha yüksek tutularak içerisine iç aydınlatma için aydınlık feneri yerleştirilmiştir.
Gayet ferah ve geniş olan iç mekan kalem içi süslemeler ile zenginleştirilmiş, bu süslemeler dönemin batı etkisinden izler taşımaktadır.
Kesme taş ve tuğla kullanılarak inşa edilen Çelebi Sultan Mehmet Cami dış duvarları sade sıvalıdır. Camiye giriş için 3 adet kapı bulunur. Kuzey cephesinde bulunan cümle kapısı kapalı diğer kapıları açık bırakılmıştır.
Caminin ilk yapımında kullanılan ve günümüze kadar şeklini koruyan tek parçası olan minaresi sekizgen kesitlidir. İki sıra tuğla, bir sıra kesme taş tekniği ile örülmüştür.
Cami Ekim 2017 tarihinde 400 gün süren bir restorasyon süreci ile aslına uygun olarak onarımdan geçirilmiştir.
Çelebi Mehmet Cami’ne Nasıl Gidilir?
Söğüt Çarşı merkezinde, Hükümet Konağı’nın karşısında yer alır.
